Whandez . . . . de hond

“En je raakt geen enkele hond aan als je daar bent!”
Ruud kijkt angstig naar het kleine tengere Indonesische vrouwtje dat hem de weg wijs moet maken in het bos van vaccinaties, malaria pillen en 'hygiëne in the bush'.
“Je kijkt niet naar een hond, je praat niet tegen een hond, je doet niks met een hond,” schreeuwt ze op haast fascistische toon.
“Elke hond kan rabbies [hondsdolheid] hebben dus als je een broodje aan het eten bent en er komt een hond op je af dan gooi je je broodje naar de hond en ren je hard weg!”
Ruud knikt “ja mevrouw” maar stelt per ongeluk een domme vraag.
“Maar de mensen daar hebben toch ook honden, is dat dan niet gevaarlijk?”
“De honden bij de mensen hebben geen hondsdolheid, daar letten ze zelf wel op!”
“Oh, dus die honden mag ik dan wel aaien?” zegt Ruud onbenullig
“JE MAG GEEN HONDEN AAIEN, GEEN EEN, GEEN HONDEN AAIEN!”
Inmiddels is ze uit haar stoel gesprongen en maakt wilde bewegingen met haar hand.
Ruud beaamt braaf: “Geen honden aaien.”
“GEEN HONDEN AAIEN, JE MAG GEEN HONDEN AAIEN”
Het klonk haast alsof ik het verkeerd gezegd had, maar de boodschap was duidelijk: geen honden aaien, honden niet laten likken of krabben. Want hondsdolheid moet binnen 1 dag behandeld worden, of je nu wel of niet gevaccineerd bent, anders ben je binnen een jaar dood. Het is besmettelijker dan HIV, dodelijker dan AIDS en pijnlijker dan AIDS. Het virus gaat in de zenuwen zitten waar het niet meer uit gehaald kan worden. Daarna valt het de zenuwen aan en worden deze langzaam aan vernietigd, wat moet voelen als dat je hele lichaam in brand staat terwijl je verstand langzaam achteruit gaat en je gek/dol wordt tegen het einde.
Geen plezierige dood dus.
En je kunt pas na 10 dagen zien of een hond (of schaap, aap, geit, elk zoogdier) besmet is. Dus als je de eerste dag al gelikt bent aan je hand, met dezelfde hand in je ogen hebt gewreven en er pas de 10e dag achter komt dat de hond van de buurman rabbies heeft.......dan kan je met je handje vaarwel zeggen tegen je leven.

Tot dusver de intro..........

Ik kom voor het eerst de compound [lemen hutten die naast elkaar staan en een cirkel vormen met een binnenplaatsje] binnen gelopen en maak kennis met de familie: vier broers, twee zussen, twee moeders, een vader, vier geiten, vier schapen, een boel kippen......en een hond.

In tegenstelling tot alle andere vrijwilligers die hun lieve hondjes smachtend in de poten vallen, op hun gezicht laten likken en roepen: “Oh wat een schatje,” had ik iets van.....laat ik dat stomme advies maar eens aanhouden en het beest negeren.
Het beestje is niet groot, heeft wat bruin roodachtig haar, een ras dat ik nog nooit heb gezien en loopt rustig door de compound heen. Het blaft niet, het kwispelt niet, het snuffelt nergens aan, het loopt niemand in de weg ..... en het heeft een naam.

De eerste paar dagen houd ik het beest nauwlettend in de gaten. Als ik eet zit het een paar meter van mij af. Ik kan nog net zien in het donker dat het de kraaloogjes mijn kant heeft opgericht. Het zit en staart, maar doet verder niks. Het blaft niet, het schooit niet, het snuffelt niet, het ruikt niet, het draait niet om zich heen.....nee, het zit rustig op de grond en kijkt.

Mijn broers en zussen zijn erg gehecht aan het beestje. Van mijn vader (Ahimbierie) heb ik gehoord dat ze hier thuis geen hond eten omdat hij het niet lekker vindt....dus een gelukje voor de hond. Ze spelen met het diertje door met het te dansen. Even klakken met de tong en met de vingers knippen, Whandez, dat is de naam, springt op en legt de voorpoten in de handen en al kwispelend loopt het poot in hand de binnenplaats rond.

's Avonds als mijn zusjes op de binnenplaats een tukkie doen, komt het zachtjes tegen hen aanliggen. Misschien dat het even een aai over de kop krijgt, maar zo niet dan is het ook best. De rest van de avond blijft het lekker tegen hen aan liggen.
's Ochtends loopt het snuffelend rond maar nooit, nee nooit haalt het 't in de kop om aan de geoogste groenten op de binnenplaats te komen, de kippen achterna te zitten, te schooien bij het eten, te grommen naar mensen, in de weg te lopen, nee, nooit. Het is niemand tot last. En als het wel lastig is dan krijgt 't een mep, een mep van een ieder die het iets verkeerds heeft zien doen: vader, moeder, zus, broer, buurman, iedereen.
Deze hond is dus erg goed opgevoed, daar kunnen de honden in Nederland wel een voorbeeld aan nemen. En het enige commando dat het kent is: klak klak en knip knip => Dansen.
Als eten krijgt het 's ochtends de restjes deegpap uit de pan, die de avond daarvoor in de week is gezet. Het zijn kleverige brokken slijm die het naar binnen werkt. Elke dag weer.

De dagen verstrijken en op een avond zit ik in mijn stoel zoals gewoonlijk buiten in het donker te eten. De zussen eten samen met hun moeder een stukje verderop in de compound. Mijn twee jongste broertjes eten samen. De moeder zonder in huis zijnde dochters eet alleen. Mijn vader eet alleen.
Ik merk dat Whandez naast mijn stoel zit. Ik kijk naar hem, hij naar mij. Ik eet verder en laat het zoals het is. Onze verstandhouding is dat ik hem daar accepteer en dat hij daar wil zitten. We zeggen niks tegen elkaar, we kijken alleen. We zien elkaar elke dag maar we negeren elkaar. We zijn elkaar niet tot last maar we hebben ook geen interactie. We wonen bij elkaar zonder elkaar te kennen.
Whandez zit naast mij en we doen allebei ons eigen ding. Ik eet en zit. Hij zit en kijkt.
Hij kwam naar mij, ik liet hem daar. Allebei erkennen we elkaar.

Onze laatste ontmoeting is al weer een paar dagen terug en er heeft zich tussen Whandez en mij geen bijzonder voorval meer afgespeeld. Hij draait zijn dagelijkse routine af, ik de mijne.
's Avonds staat het olielampje ergens midden op de binnenplaats en mijn zusje en broertje doen daar hun huiswerk bij. Dit is het enige licht dat de donkere nacht doorbreekt, buiten deze lichtcirkel bestaat er niks dat het oog kan waarnemen.
Ik lig er naast en lees mijn boekje.
Opeens zie ik in het donker bij mijn voeten een harige kop verschijnen en hij kijkt mij aan. Ik lees rustig verder en zie hem iets dichterbij komen. Omdat ik Whandez nu wel een beetje ken en hem vaker om mij heen heb gehad (op een afstandje), voelt het als gewoon en lees zoals ik altijd anders lees.
Ik zie weer wat beweging vanuit mijn ooghoeken. hoor de hond ronddraaien en opeens PLOF. Daar ligt hij tegen mijn benen aan. Nog eventjes wat verder wurmen om nog dichter tegen mijn benen aan te liggen. Naast mij op een kleine afstand liggen ook mijn broertje en zusje, wat verderop zit mijn vader op zijn stoel te rusten en Whandez ligt tegen benen aan. We zeggen niks, we kijken elkaar niet aan, ik negeer hem verder, hij vraagt niet om aandacht. Ik lees mijn boekje verder en Whandez ligt rustig te slapen.
Een kwartiertje later is hij weer weg en ik ga naar mijn bed toe om te slapen.

Gisteren kon ik voor de verandering eten terwijl het nog licht was. Iedereen is al binnen en op de binnenplaats wordt er wat gesproken in de lokale taal die ik nog niet helemaal onder de knie heb. Ik kijk wat om mij heen en mis iets, maar weet niet wat. Mijn vader komt in mijn richting gelopen en ik besef opeens wat er niet is!
“Waar is de hond?” vraag ik hem in het Engels.
Mijn vader kijkt om zich heen, mijn zus kijkt om zich heen, alle anderen kijken om zich heen.
Whandez is er niet.
Vader gaat naar buiten toe om de hond te zoeken terwijl de rest van de familie de hond vanuit de binnenplaats roepen. Na een vijf minuten komt de hond aangelopen en kijkt verbaasd naar alle mensen die hem aankijken. Vervolgens gaat iedereen zonder iets te zeggen verder met waar die mee bezig was, de hond gaat op zijn vertrouwde plekje ergens in een hoek liggen en ik knik tevreden: iedereen is weer compleet.